مراد کاویانی راد؛ هادی شاکری؛ تیمور جعفری
چکیده
ادراک محیطی به همراه حس تعلق مکانی افراد در جهتدهی به آراء آنها نقش جدی دارد. از اینرو، در حوزههای انتخابیهای که از تنوع فرهنگی زیادی برخوردارند، هماوردی برخاسته از تنوع هویتهای مکانی در آفرینش و زدایش آراءِ نامزدهای انتخابات، نقش جدی در حذف یا برآمدن نامزدها دارد. وضعیتی که همراه با نادیده گرفتن منافع همه ساکنان حوزه ...
بیشتر
ادراک محیطی به همراه حس تعلق مکانی افراد در جهتدهی به آراء آنها نقش جدی دارد. از اینرو، در حوزههای انتخابیهای که از تنوع فرهنگی زیادی برخوردارند، هماوردی برخاسته از تنوع هویتهای مکانی در آفرینش و زدایش آراءِ نامزدهای انتخابات، نقش جدی در حذف یا برآمدن نامزدها دارد. وضعیتی که همراه با نادیده گرفتن منافع همه ساکنان حوزه انتخابیه، ناکارآمدی احزاب سیاسی و حذف بسیاری از شایستگان نمایندگی است. این وضعیت کمابیش در انتخابات مجلس شورای اسلامی غیر کلانشهرهای کشورمان وجود دارد. حوزه انتخابیه بجنورد، مانه و سملقان، گرمه، جاجرم و راز و جرگلان در استان خراسان شمالی قلمرو فرهنگهای گوناگون زبانی و مذهبی است؛ که این تنوع خود را بارها بر نتیجه انتخابات تحمیل کرده است. مقاله حاضر با هدف بررسی همانندیهای هویتی (زبانی و مذهبی) در قالب هویتهای مکانی روی شکلدهی به الگوی فضایی رأی در این حوزه انتخابیه تهیه شده است. روششناسی حاکم بر متن ماهیتی توصیفی- تحلیلی دارد. آمار و اطلاعات مورد نیاز پژوهش به روش کتابخانهای و میدانی (پرسشنامه) گردآوری شده و سپس با استفاده از نرمافزار SPSS مورد واکاوی قرار گرفته است. نتیجه پژوهش نشان داد که: 1- برخاسته از عنصر هویت مکانی و بیشینگی جمعیت، کُرد زبانان حوزه در بیشتر دورهها دستکم یک نامزد کردزبان برگزیدهاند. 2- شهرستان مانه و سملقان به دلایلی چون همانندی فرهنگی، قومیتی و جمعیت غالب کردزبان در بیشتر دورهها یک نماینده منتخب داشته است و 3- عناصر هویت مکانی مانند تعداد جمعیت همشهری و همزبان کاندیدا، قومیت، همزبانی، جمعیت قوم و همزبانان کاندیدا، همشهری بودن کاندیدا به ترتیب بیشترین تأثیر را در رأیآوری یک کاندیدای نمایندگی مجلس شورای اسلامی در سطح حوزه انتخابیه دارند. و بالعکس تعلق کاندیدای مجلس به حزب خاص، نظر ریشسفیدان و بزرگان طوایف، تجربیات و تحصیلات و اصلح بودن کاندیدا به ترتیب از اهمیت کمتری در رأیآوری و منتخب شدن فرد کاندیدا دارند.